Ademen is leven. De longen en het ademhalingsstelsel van een paard verwerken lucht, en leveren zuurstof aan om te leven en te presteren. Een gezond ademhalingsstelsel is dus essentieel voor het leveren van atletische prestaties. Wist je dat……..
- een paard alleen door zijn neus kan ademen en niet door zijn mond? Een neusriem die te laag ligt (onder de inkeping van het neusbot) en te strak is aangesnoerd, kan het ademen beperken;
- een paard heel goed kan ruiken? Doordat een paard van nature een vluchtdier is, neemt het veel van zijn omgeving waar door middel van geur. Flemen is bijvoorbeeld een manier om sterke of onbekende geuren op te vangen;
- de positie van hoofd en hals invloed heeft op het vermogen om te kunnen ademen? De doorsnee van de keelholte wordt namelijk kleiner als de hals hoog en het hoofd gebogen is. Zorg dus tijdens het trainen altijd voor voldoende variatie in de hoofd-halshouding en momenten van rust en ontspanning;
- de ademhaling bij een paard in rust 8 tot 14 keer per minuut is? De in- en uitademing telt als één keer ademhalen. Je kunt de ademhaling heel makkelijk zelf tellen door schuin achter je paard te gaan staan en te kijken naar het in- en uitzetten van de flanken;
- de linkerlong iets kleiner is dan de rechterlong vanwege het hart? En dat de longinhoud van een paard ongeveer 50 liter is?
- de intercostale spieren (tussenribspieren) tijdens het inademen de ruimtes tussen de ribben groter maken waardoor deze omhoog en naar buiten bewegen? Een paard ademt op deze manier in rust, stap en draf. Tijdens een sportmassage controleer ik ook altijd de buitenste tussenribspieren op spanning en/of verklevingen;
- het middenrif (diafragma) een belangrijke rol speelt bij de ademhaling? Het is een grote platte koepelvormige spier die de borst- en buikholte van elkaar scheidt. De spier trekt samen en wordt vlak om de borstholte te vergroten zodat lucht de longen in kan worden gezogen. Als de ribben terugkeren naar hun oorspronkelijke positie, ontspant het middenrif zich tot zijn koepelvorm waardoor de borstholte weer kleiner wordt en lucht uit de longen wordt gedrukt;
- in galop en rengalop een synchronisatie van de ademhaling en de pasfrequentie plaatsvindt? Dankzij het middenrif kan de buikinhoud naar voren en achteren schuiven waardoor een paard in galop bij elke sprong eenmaal in- en uitademt. Hij ademt lucht in tijdens het afzetten met de achterbenen en lucht uit als de voorbenen de grond raken;
- een paard zijn adem inhoudt tijdens een sprong over een hindernis? Pas op het moment van landen ademt hij weer uit;
- een paard warmte, die door inspanning is opgewekt, kan verliezen door middel van de ademhaling?;
- regelmatig ontwormen bijdraagt aan een gezond ademhalingsstelsel? Worminfecties kunnen namelijk bloedarmoede veroorzaken waardoor het lichaam minder zuurstof opneemt.
Slecht functioneren van het ademhalingsstelsel is een belangrijke oorzaak van tegenvallende prestaties bij sportpaarden. Je kan het risico zelf beperken door je paard zo vaak mogelijk buiten te laten lopen, hooi en stro van hoge kwaliteit te gebruiken en de stal schoon en goed geventileerd te houden!
Bronnen:
Higgins, G (2013). Anatomie van het sportpaard. Eerbeek, Nederland: Media Boekservice BV.
https://thehorse.com/125263/the-airways-and-lungs/
